ไขข้อสงสัย! ทอ. แจงภาพ 'ละอองน้ำ' รอบเครื่องบิน F-35 ในวันครบ 88 ปี ไม่ใช่โซนิคบูม

โฆษกกองทัพอากาศแจงปรากฏการณ์ ‘Vapor Cone’ รอบเครื่องบิน F-35 ระหว่างบินโชว์ ไม่ใช่คลื่นกระแทกเหนือเสียง แต่เกิดจากการควบแน่นของไอน้ำขณะเครื่องบินเข้าใกล้ความเร็วเสียง ย้ำไม่เป็นอันตรายต่อเครื่องบินหรือผู้ชม

8 มีนาคม 2568 - กองทัพอากาศออกมาชี้แจงข้อสงสัย หลังมีภาพเครื่องบิน F-35 ปรากฏละอองน้ำสีขาวล้อมรอบขณะบินโชว์ในงานวันครบ 88 ปีของกองทัพอากาศโดย พล.อ.ท. ประภาส สอนใจดี โฆษกกองทัพอากาศ อธิบายผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวว่าละอองอากาศรอบเครื่องบิน หรือที่เรียกว่า Vapor Cone หรือ Prandtl-Glauert Singularity เกิดขึ้นเมื่อเครื่องบินเคลื่อนที่ใกล้ความเร็วเสียง (ประมาณ Mach 1 หรือ ~1,235 กม./ชม. ที่ระดับน้ำทะเล) ทำให้เกิดการควบแน่นของไอน้ำในอากาศรอบตัวเครื่องบิน

สาเหตุที่เกิดละอองอากาศรอบเครื่องบิน
 
1. ความดันลดลงอย่างรวดเร็ว: เมื่อเครื่องบินเร่งความเร็วใกล้ Mach 1 ความดันอากาศบริเวณรอบเครื่องบิน โดยเฉพาะที่ปีกและส่วนท้าย จะลดลงอย่างรวดเร็ว ทำให้อุณหภูมิลดลง
2. การควบแน่นของไอน้ำ: หากอากาศมีความชื้นสูง ไอน้ำในอากาศจะควบแน่นเป็นหยดน้ำเล็ก ๆ ทำให้เกิดกลุ่มหมอกสีขาวรอบตัวเครื่องบิน
 
ความเร็วที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์นี้
 
• โดยทั่วไปเกิดขึ้นเมื่อเครื่องบินเร่งความเร็วเข้าใกล้ Mach 0.95 - Mach 1.05
• ความเร็วเสียงที่ระดับน้ำทะเลอยู่ที่ 1,235 กม./ชม. แต่จะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับอุณหภูมิและความกดอากาศของแต่ละชั้นบรรยากาศ
 
สังเกตได้บ่อยที่ไหน?
 
• เครื่องบินรบความเร็วสูง เช่น F/A-18 Hornet, F-35, F-22 Raptor
• เครื่องบินโดยสารที่ทำความเร็วใกล้เสียง เช่น Concorde (ในอดีต)
• เครื่องบินไล่ล่าทางทหารที่บินในบรรยากาศชื้น
 
ปรากฏการณ์นี้เป็นเรื่องทางฟิสิกส์ที่เกี่ยวข้องกับอากาศพลศาสตร์ ไม่ได้เกี่ยวข้องกับ “โซนิคบูม” โดยตรง แต่สามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน
 
ละอองอากาศรอบเครื่องบิน (Vapor Cone) ไม่เป็นอันตราย ต่อเครื่องบินหรือผู้โดยสาร เพราะมันเป็นเพียงผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของความดันและอุณหภูมิในอากาศ ซึ่งทำให้ไอน้ำควบแน่นกลายเป็นหมอกสีขาวชั่วคราว
 
ทำไมไม่อันตราย?
 
• ไม่มีผลต่อโครงสร้างเครื่องบิน – เป็นเพียงไอน้ำ ไม่ใช่แรงกระแทก
• เกิดขึ้นแค่ช่วงสั้น ๆ – มักจะเกิดขึ้นขณะที่เครื่องบินเข้าใกล้ความเร็วเสียง แต่ไม่ได้ส่งผลถาวร
• ไม่ได้เกี่ยวข้องกับแรงดันอากาศในห้องโดยสาร – ระบบควบคุมแรงดันในห้องโดยสารทำให้ผู้โดยสารไม่ได้รับผลกระทบ
 
แต่สิ่งที่อันตรายคือ “โซนิคบูม” (Sonic Boom)
 
หากเครื่องบินทะลุผ่านกำแพงเสียง (Mach 1+) จะเกิด คลื่นกระแทก (Shockwave) ซึ่งอาจสร้างแรงสั่นสะเทือนและเสียงดังมาก ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น:
 
• ทำให้หน้าต่างอาคารหรือกระจกแตกร้าว (หากอยู่ใกล้พื้นดิน)
• รบกวนประชาชนหรือสัตว์ป่า
• กระทบต่อโครงสร้างเครื่องบิน หากออกแบบมาไม่เหมาะสม
 
ดังนั้น ละอองอากาศรอบเครื่องบินเองไม่เป็นอันตราย แต่การบินด้วยความเร็วเหนือเสียงต้องมีการออกแบบและควบคุมอย่างเหมาะสม

เพิ่มเพื่อน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

หน่วยปฏิบัติการพิเศษทหาร-ตร. พร้อมรองรับสถานการณ์ก่อการร้าย

พลเอกทรงวิทย์ หนุนภักดี ผู้บัญชาการทหารสูงสุด เป็นประธานการประชุมผู้บัญชาการเหล่าทัพ ครั้งที่ 3 ประจำปี 2568 โดยมี พลเอก พนา แคล้วปลอดทุกข์ ผู้บัญชาการทหารบก ,พลเรือเอก จิรพล ว่องวิทย์ ผู้บัญชาการทหารเรือ

ทอ.ยันไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง 'ไฮโซเก๊' ร้องฟันอาญา- พรบ. คอมพ์ฯ ตั้ง กก.สอบทหารที่ถูกพาดพิง

ทอ.ยืนยันไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง 'ไฮโซเก๊' ร้องฟันอาญา- พรบ. คอมพ์ฯ ใช้ภาพแอบอ้าง มีผลร้ายแรงต่อหน่วยงาน ตั้ง กก.สอบทหารอากาศที่ถูกพาดพิงหากพบเกี่ยวข้อวจัดการเด็ดขาด คุมเข้มการใช้ภาพ

'ช้าง-กองทัพอากาศ' อบรมกอล์ฟเยาวชนภาคฤดูร้อน มอบทุนพัฒนาฝีมือสู่โปรอาชีพ

''น้ำแร่ธรรมชาติตราช้าง'' ร่วมกับ “ศูนย์ฝึกสอนกอล์ฟเยาวชนกองทัพอากาศ” จัดโครงการฝึกอบรมกอล์ฟเยาวชนภาคฤดูร้อน “ช้าง - กองทัพอากาศ” ประจำปี 2568 มอบทุนพัฒนาฝีมือ พร้อมคัดเลือกนักกอล์ฟเยาวชนฝีมือดีเข้าแคมป์อบรมกอล์ฟหลักสูตรแอดวานซ์ปลายปี 2025

ผบ.ทอ. แสดงความเสียใจกับครอบครัวของ พลทหาร เสียชีวิตจากอุบัติเหตุปืนลั่น

พล.อ.ท.ประภาส สอนใจดี โฆษกกองทัพอากาศ กล่าวถึงกรณีเมื่อวันที่ 23 มี.ค. เวลา 10.00 น.เกิดเหตุอาวุธปืนลั่นใส่ทหารกองประจำการขณะเข้าเวรรักษาการณ์ ที่กองบิน 21 จังหวัดอุบลราชธานี ทำให้ พลทหาร กฤษฎา เทียมทัด

ผบ.ทหารสูงสุด ตั้งศูนย์เฉพาะกิจปราบยาเสพติด 3 ชุด 'บก-เรือ-อากาศ'

‘ผบ.ทหารสูงสุด’ จ่อลงนามตั้ง 3 ผบ.เหล่าทัพ คุม 3 ฉก. แยก ‘บก-เรือ-อากาศ’ ปราบยาเสพติด 3 มิติ ส่งชุดปฏิบัติการพิเศษเหล่าทัพ-ระดม ‘มือพระกาฬ’ ปูพรมสกัดกั้นด่านแรกแนวชายแดน-ปิดทางสารตั้งต้น