ข้อตกลงหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุมระหว่างซาอุฯ กับจีน

     ในการเยือนซาอุดีอาระเบียของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง เมื่อวันที่ 7-9 ธันวาคม 2 รัฐบาลประกาศการเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุม (comprehensive strategic partnership) ลงนามข้อตกลงหลายฉบับ เปิดหน้าประวัติศาสตร์ความร่วมมือใกล้ชิด บทความนี้นำเสนอสาระข้อตกลงหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ดังนี้

     ความสัมพันธ์ทวิภาคีซาอุฯ-จีนเป็นแบบอย่างความร่วมมือ ความสมัครสมาน ผลประโยชน์จากการพัฒนาร่วม จะสนับสนุนผลประโยชน์หลัก (core interests) ของกันและกันอย่างมั่นคง ไม่แทรกแซงกิจการภายในของอีกฝ่าย ข้อตกลงได้วางบรรทัดฐานความสัมพันธ์ทุกด้านรวมทั้งประเด็นสำคัญๆ ส่งเสริมการค้าการลงทุนของภาคเอกชน

ภาพ: 2 ผู้นำร่วมลงนามในข้อตกลงหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุม
เครดิตภาพ: https://english.news.cn/20221209/7207f73bba6d45c8a0600c7d0695b7f9/c.html

     พลังงานเป็นเรื่องสำคัญของหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ ทั้งคู่ย้ำความสำคัญของเสถียรภาพตลาดน้ำมันโลก จีนสนับสนุนบทบาทซาอุฯ ผู้รักษาเสถียรภาพดังกล่าว เป็นผู้ส่งออกรายใหญ่สู่จีน จะแสวงหาการร่วมทุนในภาคปิโตรเคมี พลังงานไฟฟ้า พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม และแหล่งพลังงานหมุนเวียนอื่นๆ รวมถึงการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ระบบซัพพลายเชน การใช้พลังงานนิวเคลียร์ในทางสันติ การใช้ประโยชน์จากปัญญาประดิษฐ์ การสร้างนวัตกรรมพลังงานใหม่ๆ

     ทั้งคู่จะร่วมมือลงลึกในข้อริเริ่มสายแถบและเส้นทาง (Belt and Road Initiative: BRI) บริษัทเอกชนซาอุฯ จะร่วมมือด้านพลังงานผ่าน BRI ซาอุฯ จะเป็นศูนย์กลางการลงทุนด้านพลังงานของจีนในย่านนี้ ทั้งจะเป็นหุ้นส่วนลงทุนด้านพลังงานในภูมิภาคอื่นอย่างยุโรป แอฟริกา จีนจะมีพลังงานใช้อย่างเพียงพอภายใต้การร่วมทุนของซาอุฯ

     ด้านปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ จีนสนับสนุนข้อริเริ่ม “Saudi Green” กับ “Middle East Green” เศรษฐกิจหมุนเวียนของคาร์บอน (circular carbon economy - ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอน) ร่วมยึดหลัก Framework Convention on Climate Change กับ Paris Agreement ช่วยเหลือประเทศกำลังพัฒนาให้บรรลุเป้าหมายลดโลกร้อน

     ร่วมลงทุนเพื่อเศรษฐกิจยั่งยืน รวมถึงสินค้าที่ไม่ใช่น้ำมัน อุตสาหกรรมยานยนต์ ระบบซัพพลายเชน โลจิสติกส์ การแยกเกลือออกจากน้ำ โครงสร้างพื้นฐาน การอุตสาหกรรม การทำเหมือง ภาคการเงิน

     จะมีเมกะโปรเจ็กต์ร่วม บริษัทจีนจะยึดซาอุฯ เป็นศูนย์กลางติดต่อกับภูมิภาค จะประสาน Kingdom's Vision 2030 กับ Belt and Road Initiative หมายความว่าวิสัยทัศน์ของ 2 ประเทศจะสอดประสานสนับสนุนกัน ความเจริญรุ่งเรืองของประเทศหนึ่งสัมพันธ์กับความเจริญรุ่งเรืองของอีกประเทศ

     ตัวอย่างข้อตกลงที่ลงนาม MOU ได้แก่ ความร่วมมือด้านพลังงานไฮโดรเจน ระบบศาลยุติธรรม การเรียนภาษาจีน การพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ วิทยุและโทรทัศน์ เศรษฐกิจดิจิทัล การสร้างมาตรฐาน (standardization) การบริหารจัดการภาษี ต่อต้านคอร์รัปชัน

     ฝ่ายจีนเชื้อเชิญร่วมมือเรื่องการพัฒนาที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Green Growth) อีคอมเมิร์ซ ความร่วมมือลงทุนทำธุรกิจในแอฟริกา Bandar Alkhorayef รัฐมนตรีกระทรวงอุตสาหกรรมและทรัพยากร (Minister of Industry and Mineral Resources) หวังว่าจีนช่วยพัฒนาพลังงานหมุนเวียนและบรรลุเป้าหมายเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality - ปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศเท่ากับปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ถูกดูดกลับคืนมา)

     ด้านการเงิน ทั้งคู่ยืนยันร่วมมือตาม Common Framework for Debt Treatment แนวทางต่างๆ ของ G20 IMF ธนาคารโลก ธนาคารแห่งเอเชีย ความร่วมมือด้านภาษี การค้าการลงทุน

     ด้านน้ำกับการเกษตร ภาคเอกชนจะร่วมมือกันโดยตรง สร้างโรงงานแยกเกลือออกจากน้ำ โรงงานผลิตน้ำดื่ม ระบบท่อส่งน้ำ การบำบัดของเสีย การสร้างเขื่อน การลงทุนด้านการเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร โครงการเกษตรต่างๆ

     ด้านการสื่อสารและเทคโนโลยีข้อมูล ซึ่งรวมถึงเศรษฐกิจดิจิทัล ด้านอวกาศ ลงนามกับบริษัท Huawei Technologies เพื่อสร้างเมืองไฮเทค

     ด้านการขนส่งและโลจิสติกส์ ร่วมมือทั้งการขนส่งทางอากาศกับทางเรือ ระบบขนส่งสมัยใหม่

     ด้านการป้องกันประเทศและความมั่นคง ขยายและยกระดับการแลกเปลี่ยนข้อมูล ความเชี่ยวชาญการต่อต้านอาชญากรรมผู้ก่อการร้าย ระบบแจ้งเตือนล่วงหน้า อาชญากรรมทางไซเบอร์ เพื่อผลประโยชน์ร่วมกัน

     ทั้ง 2 ชาติร่วมประณามลัทธิก่อการร้ายกับลัทธิสุดโต่งทุกรูปแบบ จะไม่เชื่อมต่อกับลัทธิก่อการร้ายใดๆ ปฏิเสธนโยบายต่อต้านก่อการร้ายแบบสองมาตรฐาน มุ่งใช้ความอดทนอดกลั้น

     ร่วมมือด้านสาธารณสุขทั้งโรคปัจจุบัน อนาคต และโรคระบาด

     ด้านวัฒนธรรม จะสนับสนุนวัฒนธรรมที่เสริมสร้างมิตรภาพต่อกัน ร่วมมือด้านการท่องเที่ยว กิจกรรมระหว่าง 2 ประเทศ ส่งเสริมกิจกรรมฮัจย์

     ด้านการศึกษา สนับสนุนให้มหาวิทยาลัย สถาบันการศึกษา ศูนย์วิจัยติดต่อกัน สอนภาษาอาหรับกับจีนในโรงเรียน

     เริ่มต้นจัดการประชุมสุดยอด China-GCC กระชับหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ระหว่างชาติสมาชิก GCC กับจีน นำสู่ข้อตกลงการค้าเสรี

     ทั้งคู่ตอกย้ำร่วมรักษาสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศผ่านองค์การต่างๆ มุ่งมั่นยึดกฎบัตรสหประชาชาติและหลักพื้นฐานความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

     สถานการณ์ของภูมิภาคตะวันออกกลางเกี่ยวข้องกับความมั่นคงปลอดภัยของโลก แก้ด้วยการยึดผลประโยชน์ร่วม พูดคุยหารือเคารพอธิปไตยความเป็นอิสระของกันและกัน

     ยึดแนวทางพัฒนาโลกรอบด้านเพื่อประโยชน์สุขแก่ทุกคน เห็นความสำคัญของการรักษาเสถียรภาพตลาดพลังงานโลก อุปทานอาหาร ธัญพืชแก่ทุกประเทศ รักษาให้มีเพียงพอด้วยราคาที่เสถียร

     ทั้งคู่เห็นด้วยกับการแก้ไขวิกฤตเยเมนด้วยการพูดคุยกับคนเยเมนทุกฝ่ายตามแนว Gulf Initiative ให้มั่นใจว่าโครงการนิวเคลียร์อิหร่านใช้ในสันติเท่านั้น ขอให้อิหร่านร่วมมือกับ International Atomic Energy Agency ไม่เผยแพร่อาวุธร้ายแรง เป็นเพื่อนบ้านที่ดีและไม่แทรกแซงกิจการภายในของเพื่อนบ้าน

     กระทรวงการต่างประเทศจีนย้ำว่า จุดยืนจีนต่ออิหร่านไม่เปลี่ยนแปลง “ทุกประเทศในกลุ่ม GCC กับอิหร่านต่างเป็นมิตรของจีน ความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับ GCC และจีนกับอิหร่านไม่มีผลเล่นงานประเทศที่ 3 รัฐบาลจีนสนับสนุนให้ GCC กับอิหร่านเป็นเพื่อนบ้านที่ดีต่อกัน ดำเนินนโยบายแบบ win-win ร่วมรักษาเสถียรภาพอ่าวเปอร์เซีย”

     กรณีปาเลสไตน์ต้องเพิ่มความพยายามแก้ปัญหาการตั้งถิ่นฐาน หาทางนำเรื่องสู่การเจรจาโดยยึดเป้าหมายเกิดทวิรัฐ (two-state solution) ให้ชาวปาเลสไตน์สถาปนารัฐของตนตามเขตแดนเมื่อปี 1967 มีเยรูซาเลมตะวันออกเป็นเมืองหลวงตามแนวทาง Arab Peace Initiative

     ซีเรียต้องเป็นเอกภาพและมีบูรณภาพแห่งดินแดน การก่อการร้ายต้องหมดไป ผู้อพยพกลับประเทศโดยสมัครใจ สนับสนุนการทำงานของสหประชาชาติในเรื่องนี้ แก้ปัญหาเลบานอนด้วยการพูดคุยหารือ ไม่เป็นแหล่งกบดานของผู้ก่อการร้าย การค้าขายเสพติด เช่นเดียวกับอัฟกานิสถานต้องไม่เป็นแหล่งอาศัยของผู้ก่อการร้าย นานาชาติให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม

     ป้องกันไม่ให้สถานการณ์ยูเครนบานปลาย ลดผลกระทบที่เกิดขึ้น จีนวางข้อเสนอ 6 ข้อเพื่อช่วยเหลือยูเครนด้านมนุษยธรรม

     ย้อนมองหลายสิบปีที่ผ่านมาจีนกับรัฐอาหรับมีความสัมพันธ์ที่เป็นรูปธรรมมากขึ้นตามลำดับ ข้อตกลงหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุมระหว่างซาอุฯ กับจีนเป็นก้าวกระโดดสำคัญเปิดหน้าประวัติศาสตร์ใหม่ เพราะไม่ใช่แค่เรื่องพลังงานฟอสซิลแต่ลงลึกครอบคลุมทุกด้าน ทั้งยังสัมพันธ์กับมิติความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ การเมืองระหว่างประเทศตั้งแต่ระดับทวิภาคี ระดับภูมิภาคจนถึงระดับโลก สะท้อนระเบียบโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลง แม้ว่าดอลลาร์ยังเป็นสกุลหลักของการซื้อขายน้ำมันแต่ความเป็นโลกพหุภาคีกำลังมาแรงเช่นกัน

     ข้อตกลงนี้ไม่ได้บ่งชี้ว่าซาอุฯ ละทิ้งฝ่ายสหรัฐ ซาอุฯ กำลังเติมเต็มให้กับตัวเองในส่วนที่สหรัฐให้ไม่ได้ (หรือให้น้อยเกินไป).

เพิ่มเพื่อน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

อดีตบิ๊กข่าวกรองเตือนสติ! อย่าหลับตาพูดลืมตาดูสถานการณ์โลกด้วย

นายนันทิวัฒน์ สามารถ อดีตเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และอดีตรองผู้อำนวยการสำนักข่าวกรองแห่งชาติ

อิสราเอลโจมตีกงสุลอิหร่านและการตอบโต้

ฮามาสทำศึกกับอิสราเอลได้ครึ่งปี เกิดสงครามตัวแทนระหว่างอิสราเอลกับกองกำลังที่อิหร่านสนับสนุน คราวนี้ถึงรอบอิหร่านปะทะกับอิสราเอลโดยตรงแล้ว

BRICSขยายตัวหมายถึงอะไรบ้าง

BRICS ที่ขยายตัว ชี้ว่ามีประเทศที่หันเข้าสู่ฝ่ายตรงข้ามสหรัฐมากขึ้น แต่ทั้งนี้บางประเทศเพียงอยากมีมิตรหลากหลาย ร่วมมือกับประเทศที่ไม่อยู่ขั้วสหรัฐ

ไบเดนสนับสนุนเนทันยาฮูมากแค่ไหน

ถ้าพุ่งความสนใจ สถานการณ์ล่าสุดดูเหมือนว่ารัฐบาลไบเดนขัดแย้งเนทันยาฮู แต่หากมองภาพใหญ่จะพบว่านับวันพื้นที่ปาเลสไตน์ลดน้อยลงทุกที และกำลังจะเป็นเช่นนี้อีกที่กาซา

ข้อมติให้กาซาหยุดยิงเพื่อใคร

รัฐบาลสหรัฐเสนอร่างมติให้กาซาหยุดยิง เป็นมิติใหม่ที่ใช้ UNSC กดดันอิสราเอล แต่เรื่องนี้มีความแหลมคมซ่อนอยู่ แท้จริงแล้วเป็นการช่วยอิสราเอลมากกว่า

ศึกยูเครนสงครามที่รัสเซียจะไม่แพ้

สงครามยูเครนฝ่ายรัสเซียมีแต่ชนะกับเสมอ ส่วนยูเครนมีแต่เสมอกับแพ้ เพราะรัสเซียพร้อมใช้นิวเคลียร์ถ้าใกล้แพ้ ส่วนนาโตไม่กล้าใช้นิวเคลียร์ช่วยยูเครนที่กำลังปกป้องประชาธิปไตยยุโรป